Metalen ladders blinken uit in belasting

Zoldertrapsystemen met metalen ladders zijn qua mogelijkheden gewaagd aan deze met houten trappen. Terwijl laatstgenoemde categorie algemeen iets beter scoort op energetisch vlak, gooit de metalen tegenhanger hogere ogen op het vlak van maximale belasting.

Waar winnen metalen trappen het pleit?

Belastbaarheid

Terwijl een houten zoldertrap zo’n 160 kg kan torsen, zijn er onder de metalen tegenhangers exemplaren waar er nog eens 40 kg bovenop mag. In beide categorieën volstaat de maximale belasting ruimschoots voor een doorsnee huishouden.

Onderhoud

Een houten zoldertrap bestaat bij de levering in de meeste gevallen uit ongelakt hout. Gebruik in ongeschilderde toestand kan na verloop van tijd sporen achterlaten. Dat probleem stelt zich niet of minder bij metalen zoldertrappen waarbij de metalen delen standaard gelakt zijn.

Uniek mechanisme

Onder de categorie metalen zoldertrappen bevindt er zich een type dat ontbreekt in het houten gamma en unieke voordelen met zich meebrengt: de schaartrap.

De brandclassificatie van zoldertrapsystemen houdt voornamelijk verband met het luik en de dichting tussen het luik en de omgevende kast

Hoogte

Met bepaalde zoldertrapsystemen met metalen ladder komt ook een iets hoger plafond binnen bereik in vergelijking met de systemen met een houten ladder. Zo reiken sommige exemplaren tot boven de 3,5 m, terwijl de meeste van de (langere) houten tegenhangers niet zo hoog reiken.

warmte-isolatie

De algemene trend naar meer isolatie speelt ook in de wereld van de zoldertrappen. Aangezien de systemen met een houten ladder nog steeds het leeuwendeel van de vraag beslaan – bijvoorbeeld in passief­woningen – vind je de meeste mogelijkheden op het vlak van isolatie binnen die categorie. Aangezien de ladder geen rechtstreeks contact heeft met de bovenliggende ruimte, speelt die geen rol in de isolatiewaarde. Die waarde hangt zuiver af van de dikte van en het isolatiemateriaal in het luik en de bekasting. Zoldertrapsystemen met metalen ladders bestaan er met een warmtedoorgangscoëfficiënt (U-waarde) van 0,6 W/m²K.

Brandwerendheid

De brandclassificatie van zoldertrapsystemen houdt voornamelijk verband met het luik en de dichting tussen het luik en de omgevende kast. De classificaties zijn EI1 en EI2. In België is het strengere EI1 vereist – in de meeste gevallen EI130 (30 minuten weerstand tegen brand), in sommige speciale gevallen (bijvoorbeeld in het geval van liftkokers) EI160. Bij metalen trappen bestaan beide classificaties.

Soorten metalen zoldertrappen

Opvouwbaar

Opvouwbare metalen zoldertrappen zijn drie-delig – vierdelige varianten vind je enkel bij de houten zoldertrappen. De markt van de metalen zoldertrappen is een stuk beperkter, en fabrikanten stellen hun aanbod zoldertrappen af op de meest voorkomende situaties.

Inschuifbare zoldertrap

Inschuifbare metalen zoldertrappen bestaan in twee varianten: telescopisch en driedelig – tweedelig bestaat enkel bij systemen met houten trappen. Inschuifbare zoldertrappen lenen zich voor plaatsen waar in de ruimte onder de plafondopening onvoldoende ruimte is om de ladder op of uit te vouwen. In de technische fiche staat de nodige ruimte (in cm) voor het openen vermeld.

Zo’n trap veronderstelt – met name in het geval van de driedelige ladder – wel dat er op de zolder in het verlengde van de ladder voldoende ruimte is om de ingeschoven ladder horizontaal op de zoldervloer kwijt te kunnen.

Schaartrap

Schaartrappen maken bij het neerhalen en optrekken een harmonicabeweging. Dit traptype maakt een zoldertrapsysteem mogelijk dat compacter is in de lengterichting, waardoor wat meer zolderruimte beschikbaar blijft – wat cruciaal is op kleine zolders waar elke vrije vierkante centimeter telt.

Ook biedt dit type de meeste speling qua aanpassing van de lengte – de ladder past zich aan aan de hoogte – mits die vanzelfsprekend onder de maximale hoogte blijft. Er hoeft hier dus geen zaag aan te pas te komen. Wat betreft de maximale belasting doet deze trap niet onder voor de andere types. Al die voordelen vertalen zich wel in een hogere prijs.

Elektrische metalen zoldertrappen

Elektrische metalen zoldertrappen zijn een zegen voor mensen die moeite hebben bij het verreiken met de stok om het luik te openen. Er bestaan elektrische versies van zowel opvouwbare, telescopische zoldertrappen – zowel in hout als in metaal – en schaartrappen. Door de constructie zijn elektrische schaartrappen het compactst.

Bij deze elektrische variant komt dan aan één of twee zijkanten een motor. Een batterijsysteem helpt voorkomen dat iemand die zich bij een stroomuitval op de zolder bevindt, opgesloten zit.

Algemene trends

Veiliger ontwerp

Bij een traditionele zoldertrap is de ladder rechtstreeks bevestigd op het luik, dat op zijn beurt aan de kast is bevestigd. Bij een slecht uitgemeten plaatsing van de ladder op het luik kan het zijn dat de poten na het volledig uitvouwen of uitschuiven zweven. In die gevallen kan men de ladder losmaken van het luik en die wat lager herbevestigen. In het luik zit immers overal piepschuim behalve op de plaatsen die bedoeld zijn voor de bevestigingsmaterialen. Als de vijzen na herpositionering van de ladder door een deel van het luik komen waar slechts een paar millimeter hout zit, laat zich raden wat er gebeurt na enkele zolderbezoeken.

Bij de nieuwe generatie zoldertrappen is de ladder rechtstreeks bevestigd aan de kast, en wordt het luik vervolgens aan de ladder gemonteerd, wat helpt om de voornoemde slechte praktijk te voorkomen en het resultaat inherent veiliger maakt.

Zonder afwerklatten

Een andere trend is de vraag naar een afwerking van de metalen zoldertrappen zonder latten rond de opening aan het plafond, waardoor enkel een lijntje van enkele millimeters zichtbaar is. Een aansluitend aandachtspunt vormen eventuele bekledingen op het plafond die men wil doortrekken over het luik, een praktijk die vroeger wel vaker voorkwam. Ten eerste zijn met name de veringen van de nieuwe zoldertrapsystemen niet in alle gevallen meer voorzien op dat extra gewicht. Het maximale toegelaten extra gewicht is dan bijvoorbeeld 2 kg, wat je met bijvoorbeeld massief eiken planken snel hebt bereikt.

De dikte van de bedekking moet beperkt blijven, en niet enkel omwille van zijn rol in het gewicht. Immers, is het geheel (luik en bekleding) te dik, dan kan dit het openen (ver)hinderen doordat het komt vast te zitten in de constructie.

De technische fiche van het zoldertrapsysteem bevat in de meeste gevallen de uitwijking bij opening die de installateur in rekening moet brengen.

Snelmontagesystemen

De plaatsing van de kast en ladder kan tegenwoordig met behulp van snelmontage­systemen. Die omvatten montagehoeken die op de hoeken van de kast komen en waarmee het systeem zich laat ophangen in de zolder­opening.

Vervolgens helpen bijregelbouten om het trapsysteem op de juiste hoogte af te stellen, gelijk met het plafond. Vervolgens komen er stukjes hout in de spleet rondom het systeem en gebeurt het vastzetten door middel van zijlings aanschroeven. Dankzij snelmontagesystemen kan een enkele persoon de installatie betrekkelijk snel uitvoeren.