Veggie en vegan in studentenrestaurants: een overzicht
Door de stijgende vraag naar veggie en vegan doen universiteiten en hogescholen veel inspanningen om het aanbod in hun studentenrestaurants uit te breiden. ProVeg, de Belgische vzw die zich inzet voor plantaardige voeding, merkt dat er steeds meer veggie en vegan opties te vinden zijn op de menu’s. Ze maakten een handig overzicht van de Vlaamse onderwijsinstellingen, die ze willen inspireren en motiveren om verdere stappen te zetten naar meer plantaardige voeding. Wij lichten er enkele uit.
Hogeschool VIVES
VIVES werkt samen met Sodexo voor zijn studentenrestaurants. Elke dag is er een veggie optie te verkrijgen en de wekelijkse ‘Daily’ optie doet op donderdag mee met Donderdag Veggiedag. VIVES biedt ook een 100% vegan saladebar en een vegetarische versie van het ‘pop-up’ menu. Van de soepen is 95% vegan en de overige 5% is sowieso ook vegetarisch.
De menu’s van VIVES campus Brugge en VIVES campus Kortrijk zijn online te raadplegen. De campussen Torhout, Roeselare en Oostende bieden op dezelfde manier veggie en vegan maaltijden aan; de menu’s zijn te raadplegen op de campussen zelf.
Arteveldehogeschool (Gent)
Met de ondertekening van de Green Deal ‘Eiwitshift op Ons Bord’ engageert Arteveldehogeschool zich om een duurzame eiwitshift op ieders bord te helpen verwezenlijken. De school wil haar steentje bijdragen door te informeren, inspireren en communiceren over de voordelen van plantaardige voeding. Arteveldehogeschool geeft ook zelf het goede voorbeeld. In de Kantiene (campus Kantienberg) kunnen studenten dagelijks een vegetarisch hoofdgerecht kiezen, met op donderdag zelfs twee vegetarische opties. De saladebar is 100% vegan en ook in het assortiment broodjes is er voldoende keuze. Soeperman Jan voorziet elke dag verse veganistische soep voor studenten én medewerkers. Last but not least neemt de hogeschool ieder jaar in maart deel aan de Veggie Challenge om vegetarische voeding in de kijker te plaatsen. Met deze inspanningen streeft Arteveldehogeschool ernaar om tegen 2030 de verhouding 40% dierlijke eiwitten vs. 60% plantaardige eiwitten te behalen in de Kantiene, en om de catering voor medewerkers zelfs om te zetten naar 100% plantaardige voeding.
De menu’s van de Arteveldehogeschool zijn online te raadplegen.
Hogeschool Gent
HOGENT engageert zich om een duurzame eiwitshift op ieders bord te helpen verwezenlijken en streeft ernaar om tegen 2030 de verhouding van 60% maaltijden met plantaardige eiwitten te behalen. De catering van Hogeschool Gent wordt deels in eigen beheer en deels in samenwerking met de firma Compass Belgilux nv georganiseerd. De studenten kunnen naast het traditionele vleesaanbod in alle restaurants dagelijks kiezen uit meerdere vegetarische en/of veganistische opties. Op donderdagen is er enkel keuze uit een vegetarisch, vegan of visaanbod. De Picadeli saladbar is 90% vegan, 95% van de geserveerde soepen zijn volledig veganistisch en ook in het assortiment belegde broodjes wordt het plantaardig aanbod geleidelijk aan uitgebreid. In 2023 was 22% van alle verkochte maaltijden vegetarisch of plantaardig; in de kunstacademie KASK & Conservatorium was dit zelfs 46% van het aantal maaltijden. In samenwerking met het HOGENT Research Centre for Sustainable Organizations en ProVeg Vzw werd in 2023 een proefproject opgestart om na te gaan hoe studenten gemotiveerd kunnen worden om meer plantaardige maaltijden te nuttigen. De basis is natuurlijk een lekker en gezond aanbod, en daarnaast werd er onderzocht hoe het gebruik van subtiele nudgingtechnieken de groei van dit aanbod kan stimuleren.
De menu’s van de Hogeschool Gent zijn online te raadplegen.
Universiteit Gent
Dit academiejaar heeft de Universiteit Gent enkele aanpassingen gemaakt in haar veggie aanbod. Terwijl voorheen de helft van de warme maaltijden vegetarisch was, is dat nu teruggelopen tot een kwart. Uit verkoopcijfers bleek immers dat meer dan 70 % van de klanten niet-vegetarische gerechten koos, ondanks een 50/50-aanbod, wat heeft geleid tot een verkoopdaling van ongeveer 40% voor alle maaltijden bij UGent. Uit een tevredenheidsenquête bleek ook een duidelijke vraag naar meer variatie in het aanbod en naar meer visgerechten. In 2022 was 32% van alle verkochte maaltijden vegetarisch of plantaardig. Naast warme maaltijden biedt UGent belegde broodjes aan, met wekelijks een wisselende optie met veggie of vegan spread. De groentespread van de week is te vinden op de website. Verder zijn er gekoelde maaltijden, salad bowls en soepen met verschillende vegan en veggie opties. Ten slotte heeft de UGent al het rundsvlees uit de maaltijden geschrapt en zo gerechten zoals spaghetti bolognese, stoverij en lasagne aangepast.
De menu’s van de Universiteit Gent zijn online te raadplegen.
Universiteit Antwerpen
In de zomer van 2023 kwam de Universiteit Antwerpen in het nieuws met haar ambitieuze plannen voor plantaardige voeding. De universiteit, die haar studentenrestaurants zelf beheert, streeft naar 80% vegetarische maaltijden tegen 2030. In de vijf Komida restaurants vinden studenten een ruim veggie en vegan aanbod. Dat dit in de smaak valt, bewijst het feit dat ruim de helft van de verkochte broodjes vandaag al vegetarisch of veganistisch is. Komida werkt zoveel mogelijk met seizoensgebonden groenten en probeert vernieuwend uit de hoek te komen, bijvoorbeeld door broodjes met producten van Bonmush aan te bieden. Het pilootproject ‘Vytal’ focust op herbruikbare verpakkingen op campus Middelheim. Zo wil Universiteit Antwerpen haar steentje bijdragen aan het verkleinen van de ecologische voetafdruk van haar studentenrestaurants. Zie ook het kaderstuk onderaan het artikel, met An Op de Beeck, afdeling studentenvoorzieningen Universiteit Antwerpen.
De menu’s van de Universiteit Antwerpen zijn online te raadplegen.
An Op de Beeck, Universiteit Antwerpen: "Neem voldoende tijd om plantaardige voeding te implementeren. Test vooraf goed wat lekker is en in de smaak valt, en organiseer eventueel workshops voor het keukenteam"
Vrije Universiteit Brussel
De VUB beheert haar eigen restaurants, die al twee keer het Good Food Label van Leefmilieu Brussel kregen voor de inspanningen op het vlak van duurzame voeding. Er zijn dagelijks veggie en vegan opties te verkrijgen. Van alle verkochte maaltijden is ongeveer 30% vegetarisch of plantaardig.
De menu’s van de VUB zijn online te raadplegen.
KU Leuven
Cateraar Alma staat in voor de studentenrestaurants van KU Leuven, waar dit academiejaar elke dag twee van de vijf maaltijdopties vegetarisch zijn. Op ‘Donderdag Vegandag’ zijn beide opties volledig plantaardig. In het broodjesassortiment is er veel keuze voor studenten die vegetarisch of vegan willen eten. Zonder dit op te dringen wil Alma het aanbod van vegan opties op alle campussen geleidelijk uitbreiden.
De menu’s van de KU Leuven zijn online te raadplegen.
Hogeschool PXL (Hasselt, Genk en Diepenbeek)
Hogeschool PXL beheert haar eigen catering en doet veel inspanningen om 70% van de maaltijden plantaardig te maken tegen 2030. Daarnaast bieden ze een veggie of vegan alternatief voor elke maaltijd met vlees.
De menu’s van PXL zijn online te raadplegen.
DIALOOG TUSSEN ONDERWIJSINSTELLINGEN EN CATERAARS
Kim van Landschoot van ProVeg: “Dit academiejaar zijn er alsmaar meer veggie en vegan opties te vinden in de verschillende studentenrestaurants. Een positieve evolutie! Tegelijk is het belangrijk om te beseffen dat de vraag niet vanzelf zal toenemen. Blijvende aanpassingen en maatregelen zijn nodig om het aanbod geleidelijk te laten groeien. Denk aan deelname aan campagnes zoals de Veggie Challenge en de halfhalf-campagne van Gezond Leven, of het toepassen van nudgingtechnieken in de restaurants. ProVeg zet sterk in op dialoog en het uitwisselen van ervaringen tussen de cateraars en onderwijsinstellingen. Zo kunnen zij van elkaar leren en verdere stappen zetten in de richting van meer plantaardige voeding. We organiseren ook geregeld kookworkshops om de chefs te inspireren en te motiveren om met plantaardige voeding aan de slag te gaan.”
Geïnteresseerden kunnen terecht op de website voor meer info: https://proveg.com/be/food-service/
Boeiendere vegetarische gerechten aanbieden
An Op de Beeck, afdeling studentenvoorzieningen Universiteit Antwerpen:
“We merken al enkele jaren een toename in het aantal verkochte vegetarische en veganistische maaltijden in onze restaurants. We doen veel inspanningen om die lekker en verrassend te maken, waardoor ze in de smaak vallen bij alle studenten en niet meer uitsluitend bij vegetariërs en veganisten. Sinds 2012 trekken we de duurzame kaart. In samenwerking met Vredeseilanden (nu Rikolto) hebben we onze werking geleidelijk verduurzaamd, waarbij de eerste stap het aanbieden van interessantere vegetarische gerechten was. Het gaat niet gewoonweg om een gerecht waarbij het vlees wordt vervangen door een vegetarisch alternatief. Dankzij die begeleiding slaagden we erin om een mooi veggie en vegan aanbod te ontwikkelen. We besteden daarnaast veel aandacht aan voedselverspilling, ecologische verpakkingen en het gebruik van seizoensgroenten.”
“We krijgen grotendeels positieve reacties. Vleesliefhebbers laten soms weten dat ze het aanbod aan vlees te beperkt vinden, ook al zullen ze altijd wel iets vinden in ons aanbod. Studenten die wel op zoek zijn naar veggie en vegan zijn blij met de variatie die we bieden. Ze laten zelfs hun extra wensen weten of delen tips met ons. Daar leren we graag van!”
“Onderwijsinstellingen die meer veggie en vegan willen aanbieden, kan ik aanraden om voldoende tijd te nemen om dit te implementeren. Test vooraf goed wat lekker is en in de smaak valt, en organiseer eventueel workshops voor het keukenteam. En vooral: schrap vlees niet volledig van de kaart, maar zorg voor lekkere vegetarische en veganistische alternatieven waar studenten uit eigen keuze voor kiezen. Dat kregen wij overigens als tip mee van ProVeg, toen we in 2012 van start gingen met ‘Donderdag Veggiedag’.”
